گلخانه ها در بهترین شرایط اقلیمی هم نیاز به مدیریت و کنترل دارند و نباید از موضوع آفت ها مانند شته و بیماری ها غافل شوید. باید بهترین راه حل ها را برای داشتن محصولی سالم و با کیفیت برای عرضه به بازار طی کنید. هیچ گلخانه ای را پیدا نمیکنید که درگیر آفات و بیماری ها نباشد با این حال، اینکه بتوانید این موضوع را در گلخانه خود کنترل کنید اهمیت دارد.
چند نمونه آفت هست که در گلخانه ها بیشتر دیده می شوند، کنترل آنها کار آسانی نیست و سلامت میوه ها و گیاهان را تحت تاثیر قرار می دهند. برای کنترل آفات در گلخانه نیاز به داشتن اطلاعات کافی پیرامون زیست و نحوه پیشگیری و مبارزه با این آفات داریم که در این مقاله به بررسی آفت شته در گلخانه می پردازیم.
شته (Aphids)
شته ها حشراتي كوچك با بدني نرم و ظريف و معمولا گلابي شكل به رنگ سبز يا زرد هستند. آنها ميتوانند تا 20 نسل در سال تكثير شوند. اغلب شته ها پراكنش وسيع و جهاني داشته و چند خوار هستند، يعني به گياهان زيادي مي توانند حمله كنند. در شرايط گلخانه به علت كم بودن شرايط محدود كننده محيطي مانند سرما، خشكي و دشمنان طبيعي، جمعيت شته ها به سرعت افزايش می يابد.
شته ها معمولا در قسمت های در حال رشد جدید یا بر روی سطح زیرین برگ های جوان مستقر میشوند، خرطوم خود را به داخل رگبرگ يا بافت گياهي فرو ميكنند و شيره گياه را مي مكند و سپس شيره را از خود دفع مي كنند. هنگامي كه تعداد زيادي شته اين عمل را انجام دهند برگ ها شيره گرفته و خيس مي شوند و گياه به تدريج ضعيف و توانايي رشد آن كم مي شود، كه اين پديده مستقيماً روي ميزان محصول به دست آمده اثر مي گذارد.
زيست شناسي
در ابتداي چرخه زندگي اين حشرات ماده هاي بي بال (به نام موسس) قرار دارد. اين حشره ماده، بكرزايي دارد، يعني ميتواند چندين نسل را بدون جفت گيري به وجود آورد. پس از گذشت مدتي تعداد شته ها به شدت زيادي افزايش مي يابد. در اين بين حشرات بالداري به وجود مي آيند كه مي توانند با پرواز تمام گلخانه يا حتي گلخانه هاي ديگر را نيز آلوده كنند.
زیان ها
زيان هاي شته ها را ميتوان به دو دسته تقسيم كرد:
الف- خسارت مستقيم شامل توقف رشد در اثر ايجاد حالت تشنگي و كمبود مواد غذايي در گياه و ايجاد تغييرات فيزيولوژيك مانند پیچیدگی برگ ها و ضخیم شدن غیز عادی همراه با پیچیدگی لبه برگ ها به سمت پایین از طريق تزريق آنزيم به داخل بافت ها است.
ب- خسارت غير مستقيم كه شامل استقرار قارچ هاي كپكي دودهاي رنگ به نام فوماژين و كاهش فتوسنتز گياه در اثر دفع عسلك و نيز انتقال بيماري هاي ويروسي (مانند موزاييك خيار) و ايجاد كوتولگي يا مرگ مي باشد.
راه های مبارزه با شته
راه های مبارزه با آفت شته در گلخانه به دلیل شرایط متفاوت آن کار آسانی نیست و برای سم پاشی باید بهترین روش محلول پاشی به طوریکه بیشترین سم را همه جای گیاهان برساند استفاده کنید چون شته ها زیر برگ ها زیست میکنند و در صورتی که سم پاشی درست انجام نگیرد جمعیت شته ها به سرعت افزایش پیدا میکند. در زیر نمونه هایی از انواع راه حل های مبارزه با شته ها را بیان کردیم.
- نصب توری در ورودی گلخانه.
- نصب کارت های زرد حشره گیری برای ردیابی و حذف آفت.
- از بین بردن مورچه ها.
- استفاده از سموم شته کش با دوره کارنس کم.
- دفع علف های هرز گوشتی و آبدار در داخل و اطراف گلخانه.
- کشت گیاه خرفه در گوشه ای از گلخانه به عنوان تله.
- ایزوله کردن گلخانه.
- استفاده از حشراتی مانند کفشدوزک ها مثلا كفشدوزك 7 نقطه و كفشدوزك هيپودامي، زنبور ها مانند زنبورهاي پارازيتوييد و …
- خودداري از انتقال گياهان و نشا از فضاي باز به محيط گلخانه.
- خودداري از مصرف بيش از توصيه كود ازته.
- تنظيم دما و رطوبت گلخانه.
- براي كنترل شيميايي اين آفت مي توان از حشره كش هاي با منشا طبيعي مانند دي اتانل آميد روغن نارگيل (پاليزين) و نيكوتين استفاده نمود. سموم ديكلرووس (ددواپ) و نيز پي متروزين(چس) كه داراي دوره كارنس پايين هستند براي كنترل شته ها در گلخانه توصيه شده است.
شته جالیز
یکی از آفات مهم مکنده در گلخانه‌ها شته جالیز است. ضمن وارد کردن خسارت کمی و کیفی به محصول، می تواند بیماری های ویروسی را نیز به گیاهان سالم انتقال دهد. اين آفت در تمام گلخانه هاي ايران به خصوص در مناطق جنوبي كشور زيان شديدي به جاليزكاري ها وارد مي كند. گياهان جاليزي از جمله خيار و گوجه فرنگي مهمترين ميزبان اين شته در گلخانه ها هستند.
آلوده شدن علف های هرز مختلف باعث حفظ منبع این آلودگي در گلخانه مي گردد. زندگي شته جاليز به صورت گروهي و كلني است. ابتدا در زير برگ ها مستقر شده و بعد مي تواند تمام گياه را آلوده كند. مكيدن شيره نباتي گياه باعث فقر مواد كربوهيدراته شده و گياه را از رشد و نمو باز مي دارد. در گياهان آلوده برگ ها پيچيده شده و گل ها مي ريزند.
سخن آخر
کشت محصولات گلخانه اي در کشور به دلیل مزیت هاي متعدد، روند رو به رشدي داشته و استفاده از روش های مدرن و به روز برای کنترل و مدیریت این گلخانه ها بسیار ارزشمند و مهم شده است، در نتیجه پیشگیری و مبارزه با آفات رایج گلخانه ای نیز اهمیت پیدا کرده است. تنظیم نبودن شرایط داخل و خارج گلخانه باعث بروز مشکلات متنوعی در گلخانه های شما عزیزان می شود. استفاده از سیستم اتوماسیون یا کنترل هوشمند گلخانه شما را در داشتن گلخانه ای به روز یاری میکند.
این سیستم ها با اتصال به سنسور هایی که در گلخانه نصب شده اند و تجهیزات برقی گلخانه با توجه به برنامه ی اقلیمی که از قبل برای سیستم تعریف کرده اید مدیریت گلخانه ی شما را به دست میگیرد.
برای اطلاعات بیشتر پیرامون محصولات شرکت آیسی من میتوانید با همکاران ما به شماره های 09177391091 ، 09176179188 و 09176179588 تماس بگیرید.
