گلخانه داری نیز مانند سایر زمینه های دیگر کشاورزی مسائل و مشکلات خاص خود را دارد. با آگاهی از این معضلات میتوانید یک گلخانه نمونه و محصولی سالم و با کیفیت داشته باشید. علاوه بر بیماری هایی که در گلخانه وجود دارد که به مهم ترین های آنها پرداخته ایم، حشراتی نیز وجود دارند که در گلخانه های شما ایجاد مزاحمت میکنند. نیاز به پیشگیری و مبارزه با آنها در گلخانه ضرورت دارد زیرا به سرعت منتقل می شوند و خسارات جبران ناپذیری بر جای میگذارند. در این مقاله سعی داریم به معرفی یکی از مهم ترین این حشرات به نام تریپس بپردازیم.
فهرست مطالب
Toggleتریپس
تریپس یا ریشک بال حشراتی کوچک، باریک و بالدار هستند. با سوراخ کردن لایه اپیدرمی یا بیرونی بافت گیاه و مکیدن محتویات درون سلولی، تغذیه میکنند. منجر به تخریب، سوراخ شدن و رنگ رفتن سطح گیاه میشود. تغذیه تریپس معمولا همراه با سیاه شدن رنگ سطوح برگ، گل و میوه هاست. این تغییر رنگ نشان دهنده تخریب محصول توسط تریپس و بیمار شدن گیاه است. تریپس میتواند به راحتی توسط باد یا دیگر حشرات یا در اثر انتقال گیاهان از مکانی به مکان دیگر منتقل شود و به جای دیگری وارد شود. در این اثر کاملا تغییر ماهیت داده و به گونه جدیدی تبدیل شود. بیشتر تریپس ها رنج رنگشان از نیمه شفاف سفید تا زرد متمایل به قهوه ایی تیره یا سیاه هستند. این رنگ به گونه و چرخه زندگیشان بستگی دارد.
دامنه ی حمله ی تریپس ها بسیار بالا ست و گیاهانی نظیر خیار، بادمجان، فلفل، کدوئیان، لوبیا، مرکبات، نخود، خربزه، آفتابگردان، سویا،کدو، گوجه فرنگی، کنجد، داوودی همیشه در خطر حمله ی این حشرات است.
چرخهی زیستی تریپس
تریپس گونههای بسیار مختلفی داشته که همه آنها جزو راسته Thysanoptera یا بال ریشک داران محسوب میشوند. این حشرات بالغ در حاشیه بالهایشان دارای زائدههای مو مانند بلندی هستند و به همین دلیل به این نام شناخته میشوند.
تریپس ها بعد از مدت کوتاهی از تخم ها در می آیند. این زمان بستگی به مناسب بودن دما دارد یعنی در دماهای بالا زودتر سر از تخم بیرون می آورند. سه روز بعد از اینکه از تخم بیرون آمدند شروع به تخم گذاری میکنند. تا 3 سانتیمتر می توانند بپرند و به دلیل کوچک بودن اندازه شان به راحتی توسط باد پخش می شوند.
تشخیص تریپس در گلخانه
تشخیص این حشرات مشکل است چون تخم ها و آفات در زیر سطح برگ ها هستند. باعث خسارت روی غنچه ها و گل ها می شوند و همچنین روی برگ های جوان حالت نیش زدگی ایجاد میکنند. باید با دقت روی محصولات تان نظارت داشته باشید. استفاده از کارت های زرد یا آبی نیز کمک بالایی در شناسایی این حشرات به شما میکند. میتوانید کاغذ سفیدی را زیر برگ نگه دارید و برگ را تکان دهید، اگر حشره ای باشد روی کاغذ میریزد.
تریپس؛ علایم
تغذیه تریپس میتواند رشد گیاه را متوقف کند. برگهای آسیب دیده را تبدیل به برگهای چروکیده و پلاسیده کند. همینطور باعث ظهور لکههای کوچک تیره شود و ریزش زودتر از موعد برگها را به همراه داشته باشد. حتی قبل از اینکه جوانهها باز شوند تریپس میتواند آسیب خود را برساند که این صدمه بعد از باز شدن گلبرگها و کمرنگ شدن یا تیره شدن آنها مشهود است.
تریپس در برخی گیاهان نیز میتواند باعث توقف رشد شدید درست در فصل جوانه زدن شود. در اثر تغذیه تریپس از میوه، زخم یا زائدههای چوب پنبهای مانندی بر روی پوست میوه ایجاد میگردد. غالبا به صورت مدور بوده و به رنگ قهوهای هستند. زمانی که خسارت بر روی میوه شدید باشد ممکن است ترشحاتی صمغ مانند بر روی میوه تشکیل گردد. در هنگام زیاد شدن فعالیت و جمعیت تریپس موجب خسارت جدی به برگ یا ساقه شده و باعث مرگ برگ می شود.
راه های مبارزه با تریپس در گلخانه
- استفاده از توری در دریچه تهویه جهت جلوگیری از ورود تریپس از محیط بیرون
- شستشوی گل ها هم در موقع مشاهده تریپس می تواند موثر باشد.
- استفاده از کارت های زرد و آبی در هر ۱۵-۱۰متر مربع یک عدد و به ارتفاع کمی بالاتر از سطح گیاه. ( نکته مهم دراستفاده از کارت اینکه به ازای هر ۲ کارت زرد ۱ کارت آبی استفاده شود. )
- تله های زرد چسبنده ( کارت زرد ) در طول راهروهای داخل گلخانه، نزدیک در و پنجره ها و محل های ورودی نصب می شود. حداقل هفته ای یک بار مورد بازدید قرار می گیرد. لازم به ذکر است استفاده از این نوع کارت ها تنها برای حشرات بالدار به کار می رود.
- همچنین برای مبارزه با تریپس، امکان استفاده از قارچهای بیمارکنندهی حشرات نیز میسر است. Beauveria bassiana یکی از همین قارچهایی است که معمولاً برای اینکار استفاده میشود.
- تریپسهای شکارچی، بالتوریهای سبز، سنهای شکارگر، کنهها، و برخی زنبورهای پارازیت کننده خاص میتوانند در کنترل تریپسهای تغذیه کننده از گیاهان کمک کنند.
- گونههای تریپس بر روی بسیاری از گونههای گیاهی تغذیه میکنند. زمانی که گیاهان در مناطقی که علفهای هرز و یا چمنزارها در بهار و تابستان خشک میشوند به سمت باغها و مزارع حرکت میکنند. از کاشت گیاهان حساس در کنار این مناطق اجتناب کنید. علفهای هرز نزدیک به این گیاهان را که میتوانند میزبان ثانویه تریپس باشند کنترل کنید. گیاهانی را بکارید که به شرایط موجود در آن منطقه به خوبی سازگار هستند.
- گیاهان را به خوبی آبیاری کنید، و از مصرف بیش از حد کود نیتروژن اجتناب کنید که ممکن است باعث افزایش جمعیت تریپسها شود.
- گلهای قدیمی و ضعیف میتوانند پناهگاه تریپسها شوند، بنابراین توصیه میشود گاهی آنها را حذف کرده و از بین ببرید.
- اسپری صابون های حشره کش به زیر برگ ها
- استفاده از ارقام مقاوم
- برای مبارزه شیمیایی با این آفت باید با گیاه پزشک مشورت کنید. استفاده از آفت کش ها رایج ترین روش شیمیایی مبارزه با این حشرات می باشد. به دلیل استفاده مکرر دیگر تاثیر اولیه را ندارد و به تنهایی نمی تواند کنترل کند. این آفت کش ها بر سلامتی انسان ها و حیوانات تاثیر میگذارند و باعث از بین رفتن حشرات گرده افشان و سایر حشرات مفید می شوند و شما را از داشتن محصولی ارگانیک دور میکند.
در مبارزه ی شیمیایی ممکن است علاوه بر کشتن تریپس های آفت یک نوع تریپس مبارز را نیز بکشید اما برای کنترل این آفات گاهی نیاز ضروری است که از حشره کش ها استفاده کنید.
- روش اول : این حشره کش ها عبارتند از استامی پراید ،کنفیدور ،ابرون ،دی کلروس ، پرمترین ، موونتو ، اتیون ، دیازینون ، دلتامترین
- روش دوم : استفاده از ضد عفونی کننده بانوسیدین در آبیاری(صبح) جهت خارج شدن نریپسها از خاک و استفاده از فوگر عصر یا فردای روز آبیاری بانوسیدین.
سخن آخر
فرهنگ عمومی در دنیا به سمت تولید محصولی ارگانیک پیش می رود، در نتیجه راه های مبارزه با این آفات در گلخانه ها نیز اهمیت پیدا میکند. یکی از راه های پیشگیری از رشد آفت تریپس در گلخانه، مناسب بودن دما است. میزان دما را در گلخانه میتوانید با استفاده از سنسور های دما و رطوبت به دست آورید. سنسور های دما و رطوبت آیسی من مناسب برای محیط های گلخانه ای با دقت 0.01 درجه سانتی گراد، پکیج ضد آب با استاندارد IP66، سنسور های با کیفیت سوئیسی گزینه ی مناسبی برای گلخانه های شما عزیزان است.
برای مدیریت بهتر گلخانه های خود میتوانید از سیستم اتوماسیون گلخانه استفاده کنید. تمامی سنسور ها و تجهیزات برقی موجود در گلخانه به اتوماسیون متصل می شوند و با توجه به برنامه ای که از قبل برای سیستم تعریف کرده اید، اتوماسیون به صورت اتوماتیک کنترل گلخانه شما را در دست میگیرد. در نتیجه به کنترل دمای گلخانه طبق برنامه ی اقلیمی که مشاور کشت به شما میدهد میتونید از بروز آفت هایی مانند تریپس در گلخانه خود جلوگیری کنید.
با کلیک بر روی لینک زیر و رفتن به صفحه مورد نظر میتوانید اطلاعات جامعی در مورد تجهیزاتی که در گلخانه ها استفاده می شود به دست آورید ICMAN.IR