کپک خاکستری، بیماری قارچی با دامنه تاثیرگذاری وسیعی است. عامل آن گونه های مختلف Botrytis می باشد. از شایع ترین بیماری های گیاهان گلخانه ایی هست که بسیاری از صیفی جات، میوه ها، گل ها، درخت ها، بوته ها را بیمار میکند.
این قارچ برای دستیابی به تمام مواد مغذی مورد نیاز خود، میزبان را از بین میبرد. به دلیل مرگ سلول های میزبان بافتی که این قارچ روی آن رشد میکند تیره و گاهی اوقات نرم میشود. و برروی گیاه پوششی خاکستری، سست و شکننده ایجاد می کند.
بيماري کپک خاکستري معمولا در خاک هایی که کمبود مواد غذایی دارند و در گلخانه هایي با رطوبت بالا و تهویه ناقص که با مدیریت ضعيف اداره ميشوند، شایعتر است .
کپک خاکستری به طور کلی در فصل پاییز محصولات را به طور خاص مورد تهاجم قرار می دهد اما تابستان های مرطوب نیز می توانند باعث تشدید این بیماری بشوند .
این بیماری هرساله در سراسر جهان خسارات زیادی را به محصولات کشاورزی وارد می کند. و به معنای واقعی خطری برای ذخایر محصولات غذایی به حساب می آید.
معمولاً آلودگی کپک خاکستری تنها بعد از دو یا سه هفته قابل رؤیت است. اگر این آلودگی با چشم غیرمسلح مشاهده شود نشانهی این است که کپک قبلاً به گیاه نفوذ کرده است و در این مرحله استفاده از قارچکش ها تأثیر ناچیزی دارد.
فهرست مطالب
Toggleعلائم
این بیماری همان گونه که از نامش مشخص است غالبا یک پوشش کرکی و خاکستری رنگ برروی گل ها، میوه ها و برگ ها ایجاد می کند .
کپک خاکستری موجب به وجود آمدن لکه های قهوهای رنگ و پوشیده شده با توده قارچی خاکستری یا قهوهای و حتی باعث پوسیده شدن برگ ها، گل ها و میوه ها می شود.
در برخی دیگر از گونه های گیاهی مانند گوجه معمولا با سوختگی شکوفه آغاز و به پوسیدگی میوه و ساقه منجر می شود. اما ممکن است باعث مرگ گیاهچه گوجه نیز شود.
نشانه های این بیماری در خیار روی تمامی قسمتهای هوایی گیاه قابل مشاهده است، ولی بیشتر روی میوه ها دیده میشود.
بیماری کپک خاکستری روی نواحی جراحت دیده ، برگ های قدیمی و آسیب دیده و شاخه هایی که شکسته شده اند ، بذرهای در حال رشد در محیط خنک و مرطوب ، قلمه زنی از گیاه آلوده ، برگ هایی که بیش از اندازه آبیاری و کوددهی شده اند به وجود می آید.
شرایط ابری خنک و مرطوب ، کمبود نور ، نامناسب بودن دما ، فواصل نزدیک بوتهها و تهویه ضعیف نیز میتواند منجر به تشدید این بیماری شود.
همچنین به ژنتیک گیاه نیز ربط دارد که این مشکل با انتخاب رقم زمستانه که کم گل باشد رفع می گردد .
کنترل
قارچ برای رشد ، جوانه زنی، و استقرار به هوای خنک و مرطوب نیاز دارد. در گلخانه ها باید رطوبت را با استفاده از تهویه و گرما کاهش داد.
رعایت بهداشت. جمع آوری بافت های مرده از سطح خاک و حذف آن ها یکی از اقدامات مهم در کنترل بیماری کپک خاکستری است .
تهویه مناسب بین بوته ها با هرس کردن و استفاده از قارچکش پس از هرس برای زخم های ایجاد شده ، ضدعفونی وسایل هرس ، تقویت گیاه و افزایش قدرت خود ایمنی ، استفاده از پوشش های پلاستیکی UV دار ، جلوگیری از بروز هر گونه صدمه فیزیکی به میوهها ، استفاده از کودهای کلسیمی ، استفاده از سموم شیمیایی (توجه به این نکته ضروری است که در صورت استفاده از سموم شیمیایی، دوره کارنس رعایت شود) و استفاده از قارچ کش ها از راه های مقابله با این بیماری هستند .
سم پاشی محصولات مختلف با بعضی از قارچ کش ها موثر بوده است. البته بیشتر قارچ کش ها نقش پشتیبانی دارند. به این معنا که در صورت وجود احتمال وقوع و مهیا بودن شرایط محیطی از قارچ کش ها استفاده می شود.
برای مبارزه با کپک خاکستری از قارچ کش هایی از قبیل بردوفیکس، مانکوزب، کوپراکسی کلرید، کاربندازیم، بنومیل، کاپتان، ایپرودیون+کاربندازیم، استروب، زینب استفاده می شود. اما هیچ یک از این قارچ کش های بیان شده نتوانسته اند به صورت قطعی این بیماری را مهار و کنترل کنند.
مؤثر بودن این ارگانیسم ها به عوامل مختلفی همچون شرایط محیطی و مرحلهی رشدِ محصول بستگی دارد.
برای اطلاعات بیشتر پیرامون گلخانه و گلخانه داری اینجا کلیک کنید.